Advies over bovenfrezen

Een bovenfrees gebruiken vraagt om een goede voorbereiding. Een te diepe sponning is niet meer ongedaan te maken en dat zou toch zonde zijn van je werkstuk. Daarom is het aan te raden eerst op wat restjes hout te oefenen. Zoals de naam al doet vermoeden, beweeg je een bovenfrees van bovenaf op het te bewerken materiaal. De frees die je aan de machine hebt bevestigd, maakt een roterende beweging die je over het oppervlak stuurt. De gewenste freesdiepte stel je bij de meeste bovenfrezen zelf in. Ook het toerental is iets om rekening mee te houden. Frees met een laag toerental als je harde houtsoorten zoals eikenhout gaat bewerken en met een hoog toerental in MDF of zacht vurenhout.

Een bovenfrees kun je in allerlei soorten hout gebruiken en is, zoals gezegd, vooral geschikt om decoratieve afwerkingen mee te maken. Dus strakke gleuven op een zelfgemaakte tafel, sierranden op een schilderijlijst of sponningen in het kozijn. Ook voor het maken van houtverbindingen pak je de bovenfrees erbij. Met een zwaluwstaartverbinding verbind je losse delen hout, bijvoorbeeld bij het maken van een ladekast. Deze techniek vergt wat oefening, maar als je hem eenmaal in de vingers hebt, ben je verzekerd van een mooie en stevige constructie. En met een mal maak je met een kopieerfrees snel gelijkmatige en repetitieve vormen.

Het zou natuurlijk zonde zijn als jouw net in elkaar geknutselde ladekast beschadigt door het verkeerd gebruiken van de bovenfrees. Ga je diepe sleuven maken, dan wordt het resultaat het mooist als je in 2 etappes freest. Anders loop je het risico dat het hout verbrandt. Daarnaast gaan je freesjes op die manier langer mee. Om zeker te weten dat je werkstuk niet verschuift, gebruik je lijmklemmen om het goed vast te zetten op het werkvlak. Je wilt geen profielrand die ineens naar links in plaats van naar rechts afloopt...

Aan een bovenfrees heb je niets zonder de juiste frezen. Hier heb je verschillende soorten en maten in, die vaak in handige sets te krijgen zijn. Veelgebruikte frezen zijn een vingerfrees, sponningfrees, zwaluwstaartfrees, kopieerfrees of v-groef frees. Afhankelijk van wat je gaat maken, kies je de juiste frees. Ook een parallelgeleider is geen overbodige luxe. Je freest hiermee kaarsrecht, zodat de profielrand precies evenwijdig aan de rand van het werkstuk komt. Ga je juist bochten frezen, bijvoorbeeld in een rond tafelblad, dan is een cirkelgeleider een handig hulpmiddel.